Dagur 341 ár 7 (dagur 2896, færzla nr. 1080)

Þá er kominn nýr flokkur - C. Skoðum hann nánar.

Þessi segist hvorki vera til hægri né vinstri. Jæja... kíkjum þá á stefnuskrána:

I. Rætur
XC sprettur úr íslensku umhverfi og leggur áherslu á þann lærdóm sem draga má af stjórnmálasögu landsins og sérkennum íslensks efnahagslífs og samfélags. Sú stefna sem verið hefur við lýði síðastliðna rúma tvo áratugi hefur leitt til óásættanlegs ójafnaðar í samfélaginu, spillingar og loks félags- og efnahagslegs hruns árið 2008. Lausnir sem reyndar hafa verið frá hruni hafa ekki bætt hag íslenskra heimila og fyrirtækja og því er knýjandi þörf fyrir nýjar leiðir og lausnir. XC vill byggja á hugmyndafræði samstöðu meðal landsmanna.

Sem þýðir, á íslensku:

Það sem gekk á fyrir 21 ári skiftir engu máli. Allt er til komið á undanförnum 20 árum, max. Og "ójöfnuður" er óásættanlegur.

Þetta eru definitely sósíalistar. Til vinstri sem sagt.

II. Grunngildi
XC er lýðræðissinnuð stjórnmálahreyfing sem vinnur að því að íslenskt samfélag byggi á grunngildum jafnaðar, samvinnu og sjálfbærni. Samstaða byggir stefnu sína á siðferðilegum forsendum réttlætis, mannúðar og heiðarleika.

Sósíal demókratar. Alveg eins og Hitler. (Þó megi rífast um það að eilífu.) Hann var þó minna fyrir mannúð, sá.

XC telur sérstöðu íslensks samfélags felast í smæð þess. Sérstaðan skapar tækifæri til valddreifingar og lýðræðis sem einkennist af beinni þátttöku almennings í mikilvægum ákvarðanatökum samfélagsins, hvort heldur er á landsvísu eða í nærsamfélaginu. XC telur að vegna smæðar samfélagsins sé tilhneiging til fákeppni í efnahagslífinu sem skapar skilyrði fyrir samþjöppun valds á hendur fámennra forréttindahópa. XC telur því brýnt að sporna gegn fákeppni og samþjöppun með eflingu lýðræðis, skilvirkari löggjöf og auknu gagnsæi.

Þau vilja meira lýðræði. Alveg gott og blessað, svosem.

XC er fjöldahreyfing almennings sem tekur þátt í þróun samfélagsins með virkum lýðræðislegum hætti og upplýstri rökræðu. Frumkvæði, áhugi og þekking einstaklinganna er virkjuð til að skapa betri lausnir. Því leggur XC áherslu á hlutverk frjálsra félagasamtaka og félagshagkerfisins á sviðum velferðarþjónustu og atvinnulífs.

Upplýst rökræða? Á Íslandi? Jæja...

1. Velferðarmál
XC vill öflugt norrænt velferðarkerfi sem tryggir almennan rétt til velferðarþjónustu án tekjutengingar. Framlög skulu duga til framfærslu þeirra sem ekki hafa tök á að stunda vinnu eða fá lífeyri vegna skertrar starfsgetu eða aldurs. Rétturinn til vinnu og skyldan til að vinna, eru hornsteinar norræna velferðarkerfisins.

Sem núverandi stjórn *segir* en... síðasta setningin er lausnin þarna. Og þessi í miðjunni er svolítð, ja, almenn.

Löggjöf samfélagsins og skattkerfið verði notað til að ná fram jöfnuði, samstöðu og sameiginlegum velferðargrunni.

Sem er einmitt það sem allt er að drepa núna. Nei takk.

Frjáls félagasamtök fái aukið hlutverk í velferðarþjónustunni undir eftirliti hins opinbera. XC leggur áherslu á aðkomu fulltrúa starfsfólks, fagaðila og notenda við stjórnun stofnana og þjónustuaðila.

Þetta fyrra: algengt í USA. Þetta seinna, eins og er, ekki í raunverulegri notkun. Meira for show.

Hagnaðardrifin einkaframkvæmd skal ekki vera fyrsti kostur.

Eins og er virðist það alltaf fyrsti kostur í vegaframkvæmdum. Síðan Hvalfjarðargöngin voru gerð. Ætla þau að gera eitthvað í því?

XC vill snúa af braut stöðugt hækkandi gjaldtöku undanfarinna ára og þess tvöfalda heilbrigðiskerfis sem þróast hefur á Íslandi.

Það er ekki tvöfalt heilbrigðiskerfi. Það er tvöfalt rukkunarkerfi: fyrst ertu rukkaður gegnum skattinn - sá peningur fer allur í súginn; svo ertu rukkaður fyrir læknisþjónustuna.

2. Atvinnumál
XC telur rétt allra til atvinnu vera mannréttindi. Hámarka þarf verðmætasköpun með sjálfbærri nýtingu auðlinda þjóðarinnar, nýsköpun og tækniþróun innanlands.

Sem myndi gerast af sjálfu sér ef það væri ekki allt kæft í fæðingu. Sem er núverandi kerfi.

Samhliða öflugu atvinnulífi verði byggt upp víðtækt velferðarkerfi sem skapi störf og geri fólki kleift að lifa mannsæmandi lífi.

Ég er ekkert viss um að störf sköpuð af einhverju velferðarkerfi séu endilega þau gáfulegustu.

XC vill vinna að þróun fjölþátta hagkerfis, þar sem opinber, samvinnu- og einkarekstur dafni á viðeigandi sviðum.

Er það? Hvað með "Löggjöf samfélagsins og skattkerfið verði notað til að ná fram jöfnuði, samstöðu og sameiginlegum velferðargrunni."?

XC leggur einnig áherslu á hlutverk frjálsra félagasamtaka og hagnaðarlausrar starfsemi í atvinnuþróun og atvinnusköpun.

Hvernig fær sá sem vinnur fyrir non-profit dæmi að fá borgað?

Á fákeppnismörkuðum ber samvinnufélögum og hinu opinbera að hafa leiðandi hlutverk. XC vill að á fjármálamarkaði sé einn öflugur banki í eigu ríkisins og neytendur hafi valkosti eins og sparisjóði, þar sem fjárfestingar- og viðskiptabankastarfsemi er aðskilin. Orkufyrirtæki skulu vera í samfélagslegri eigu til að tryggja að arður þeirra renni til almennings og hagsmunir neytenda verði hafðir að leiðarljósi á markaði sem einkennist af fákeppni. Atvinnulýðræði skal þróa innan allra rekstrarforma.

Já... arður... af Ríkisfyrirtæki... reknu af Ríkinu fyrir skattfé. Fuck you.

Tryggja skal með lögum að lágmarkslaun dugi fyrir eðlilegri framfærslu og hvati til vinnu verði efldur.

Hvernig væri að tryggja að lágmarkslaun væru það mikið hærri en bæturnar að fólk sæu sér hag í að vera í vinnu? Hvernig væri það?

Sérstök áhersla verði lögð á nýsköpunar- og frumkvöðlastarfsemi lítilla og meðalstórra fyrirtækja vegna mikilvægis þeirra í atvinnusköpun. XC telur brýnt að skýr stefna sé mörkuð varðandi erlenda fjárfestingu. Fjárfestingar sem hámarka verðmætasköpun og tækniþróun innanlands og eru í sátt við umhverfið hafi forgang.

Mörkuð varðandi? Orðið er "um." UM moðerfokker. Annars veit ég ekkert hvað þetta þýðir. Þetta er mjög almenn frasafroða sem á ekkert að þýða neitt.

3. Jafnréttis- og mannréttindamál
XC berst gegn hvers kyns mismunun ólíkra samfélagshópa. Samstaða berst gegn öllu ofbeldi.

Írónían í því að authoritarian batterí sé á móti ofbeldi er nánast áþreifanleg. Svolítið mött, meira að segja.

XC berst fyrir jafnrétti allra án tillits til búsetu, aldurs, efnahags, tungumáls, arfgerðar, kynferðis, kynhneigðar, skoðana, trúarbragða, trúfélaga, litarháttar, fötlunar, uppruna eða stöðu að öðru leyti. XC berst fyrir lýðræði og útbreiðslu almennra mannréttinda.

Voðalega göfugt, og allt það... en þessi texti minnir samt á Holy Handgrenade sketsinn.

4. Auðlinda- og umhverfismál
XC vill vernda náttúru landsins gegn óásættanlegum, óafturkræfum náttúruspjöllum

Svona eins og tilvist Reykjavíkur? Eða Bláa lóninu?

og berjast fyrir vistvænni nýtingu auðlinda og umhverfisvænni framleiðslu- og þjónustustarfsemi. XC telur mikilvægt að stýra nýtingu náttúruauðlinda þannig að ekki sé gengið á rétt komandi kynslóða. XC vill að landið og aðrar auðlindir Íslands verði í eigu landsmanna, enda er það forsenda fullveldis þjóðarinnar. XC vill veita ríkinu forkaupsrétt á landi þegar samfélagslegir hagsmunir krefjast þess m.a. til þess að koma í veg fyrir spákaupmennsku.

Seinni parturinn minnir mig endilega að sé í stjórnarskránni. Fyrri parturinn er bara málþóf.

Eigendur og notendur lands skulu greiða gjöld af land- og auðlindanotkun til ríkis, sveitarfélaga eða landshlutasamtaka eftir því sem við á.

Uhm... heitir það ekki fasteignagjöld? Og útsvar? Þeir eru ekki alveg ennþá komnir með veiðigjald...

XC telur brýnt að lög og skipulag sjávarútvegs- og landbúnaðar verði endurskoðuð til að draga úr samþjöppun eignarhalds og tryggja hagsmuni almennings. Við endurskoðun á kvótakerfi sjávarútvegsins vill XC að eftirfarandi markmið verði höfð að leiðarljósi:

Þetta aftur:

a) að þjóðinni verði tryggður eignarréttur á auðlindinni, b)

frekar vítt skilgreinanlegt ákvæði í stjornarskrá.

að við ákvarðanir um nýtingu nytjastofna eigi að tryggja sjálfbærni og hagkvæmni,

LÍÚ veit allt um þetta, Ríkið ekkert. Og mér hefur ekki sýnst það leita sér upplýsinga um nokkuð, svo ég sé ekki af hverju það ætti að skipta sér af þessu.

c) að þjóðin fái arð af nýtingu auðlindarinnar,

Eins og í Alaska?

d) að allur kvóti verði innkallaður og samningar gerðir um endurúthlutun e) að tekið verði mið af byggðasjónarmiðum ásamt markaðssjónarmiðum við úthlutun kvóta og f) að nýliðun í greininni verði tryggð.

Ég sé spillingarmálin fyrir mér í hyllingum.

XC vill að gerðir séu samningar um nýtingartíma auðlinda með sjálfbæra nýtingu að leiðarljósi.

Þessi lína er bara til að geta notað frasa sem komust ekki fyrir í málsgreinunum fyrir ofan.

5. Svæðamál
XC vill í auknum mæli færa starfsemi hins opinbera til sveitarfélaga og landshlutasamtaka og koma á þriðja stjórnsýslustiginu með svæðisþingum til að efla valddreifingu og draga úr miðstýringu. Þessum aðilum verði tryggðir nauðsynlegir tekjustofnar vegna fjölgunar verkefna. Tekjur af auðlindum og svæðisbundinni starfsemi renni í meira mæli til samneyslu og uppbyggingar á viðkomandi svæði.

Löppum uppá það með því að gera það flóknara. Gotcha.

Samstaða vill útrýma samkeppnishamlandi kostnaði vegna fjarlægðar frá markaði með samgönguúrbótum og flutningsjöfnun.

Það á ekki að draga úr eldsneytiskostnaði, semsagt.

Mikilvægt er að stefnumörkun í samgöngumálum taki m.a. mið af umferðaröryggi og umhverfisáhrifum. XC vill leggja áherslu á strandsiglingar sem valkost.

Vita þau af hverju strandsiglingar lögðust af? Mig grunar ekki.

6. Stjórnarfar og lýðræði
XC leggur áherslu á að tryggja raunverulega aðgreiningu löggjafarvalds, framkvæmdavalds og dómsvalds. Verði þingmaður ráðherra skal hann víkja af þingi meðan hann gegnir embætti ráðherra. Þingmenn skulu ekki sitja samfellt lengur en í 10 ár og tekur þá varamaður sæti hans. Ráðherrar skulu ekki sitja samfellt lengur en í 8 ár. Hæstaréttardómarar skulu kosnir beinni kosningu meðal þjóðarinnar, enda uppfylli þeir hæfisskilyrði laga.

Alveg göfugt markmið. Sé ekki hvernig þetta skemmi neitt.

XC vill að forsetaembættið verði áfram sameiningartákn þjóðarinnar og að forsetinn hafi vald til að vísa lögum til þjóðaratkvæðagreiðslu. Samstaða vill tryggja að almenningur hafi möguleika á að leggja fram frumvörp og að 10% kjósenda ásamt þriðjungi þingmanna geti krafist þjóðaratkvæðagreiðslu um einstök mál. Atkvæði allra landsmanna skulu vega jafnt og framboð geti boðið fram á landsvísu eða í einstökum kjördæmum. Auðvelda á kjósendum að hafa áhrif á röðun frambjóðenda í kosningum.

Mér er ekki ljóst hvernig nákvæmlega almenningur fer að því að semja frumvörp - en ég vona innilega að það gerist ekki meðal einhverra kverúlanta á feisbúkk.

Hitt: það verður einhver að berjast fyrir því.

XC vill að völd almennings verði tryggð eins og best gerist í nágrannalöndunum og sérhagsmunahópar skulu ekki hafa betri aðstöðu en almenningur til að hafa áhrif á skoðanamyndun og stjórnmál, s.s. í fjölmiðlum, stjórnmálaflokkum og hagsmunasamtökum.

Gangi þeim vel með það.

7. Efnahagsmál
XC vill tryggja að aukin verðmætasköpun skili sér til allra landsmanna og hún sé félagslega og umhverfislega sjálfbær. Mikilvægt er að draga úr sveiflum í hagkerfinu með efnahags- og peningastefnu sem skapar forsendur fyrir trúverðugum gjaldmiðli, stöðugleika og atvinnusköpun.

Talið við mig þegar þið hafið fundið einhvern sem kann hagfræði.

XC telur nauðsynlegt að ríkið grípi til þensluhvetjandi aðgerða þegar einkageirinn fjárfestir ekki vegna ofurskuldsetningar.

Gott orð: Gjaldþrot. Úti í náttúrunni er það voða sniðugt fyrir kerfið, á Íslandi hinsvegar...

Stöðugt þyngri skattbyrði á samdráttartímum eins og raun hefur verið á undanförnum árum eykur niðursveifluna og leggst afar þungt á heimili og fyrirtæki.

Við vitum þetta. Við erum að reyna þetta empírískt. Það er mjög jafnandi.

Markmiðið með þensluhvetjandi aðgerðum eins og útgjaldahækkunum og skattalækkunum er að forða hagkerfinu frá því að festast í neikvæðum vítahring stöðugt minnkandi hagvaxtar.

Það fer tvennum sögum af því hvort það svo virkar. (Tékkið á því. Wiki er góð byrjun.)

Brýnt er að leiðrétta ójafnvægið sem er milli virði eigna og skuldbindinga þjóðarinnar með öðrum hætti en risastórum skuldsettum gjaldeyrisvarasjóði.

Það er ekki tilgangurinn með varasjóðnum.

Ef gjaldeyrisvarasjóðurinn verður notaður til að skipta bóluverðseignum aflandskrónueigenda og kröfuhafa í erlendan gjaldeyri verða byrðar fjármálakreppunnar óbærilegar fyrir meginþorra almennings.

Ekki gera það þá. Losið ykkur bara við þennan "varasjóð," hann er mesta plága.

XC vill að kannaðir verði hið fyrsta kostir og gallar þess að taka upp gjaldmiðil á mismunandi skiptigengi til að leiðrétta ójafnvægið. Samstaða vill að markmið peningastefnunnar verði ekki aðeins að tryggja efnahagslegan stöðugleika heldur einnig fulla atvinnu og að Seðlabankinn fái tæki til að framfylgja þeim markmiðum.

Too late.

8. Neytenda-, húsnæðis- og lífeyrissjóðsmál
XC vill efla neytendavernd með umbótum á löggjöf til hagsbóta fyrir neytendur, virku eftirliti og öflugri upplýsingamiðlun.

Löggjöfin er til.

Þetta á sérstaklega við um stöðu lántaka, heimila og fyrirtækja gagnvart lánveitendum. Forsendubrestur á lánamarkaði síðustu ára verði leiðréttur með almennri skuldaleiðréttingu.

... hefði verið ágætt fyrir svona 3 árum.

Markmið fasteignalánakerfisins á Íslandi hefur verið að tryggja lágmarksgreiðslubyrði, þannig að allir geti eignast húsnæði. Ókostir slíks kerfis eru að margir lenda í greiðslu- og skuldavanda um leið og breytingar verða í efnahagslífinu eða á einkahögum þeirra.

Góðir. Lesið þetta aftur, og sjáið hvað ég meina.

Núverandi fasteignalánakerfi getur því ekki tryggt öllum húsnæðisöryggi. XC telur því brýnt að fjölga búsetuvalkostum þjóðarinnar, þannig að fólk eigi raunverulegt val á milli leigu-, búseturéttar- og eignaríbúða. XC vill að verðtrygging neytendalána verði afnumin og komið verði á norrænu fasteignalánakerfi. Gera þarf skipulagsbreytingar á lífeyrissjóðakerfinu. XC vill að hið opinbera tryggi öllum lífeyrisþegum viðunandi lífeyri án skerðingar (gegnumstreymiskerfi). Til viðbótar greiði fólk í lífeyrissjóði en geti valið í hvaða sjóð er greitt hvort sem er hér á landi eða erlendis. Samstaða vill efla sjóðsfélagalýðræði og gagnsæi í lífeyrissjóðakerfinu.

Þetta er svona upp og ofan.

9. Mennta- og menningarmál
XC telur að öflugt menntakerfi sé ein af grunnstoðum þekkingarsamfélaga. XC gerir kröfu um að gæði þess séu sambærileg við það sem best gerist á nágrannalöndunum. Jafnframt vill XC efla svæðisbundna háskóla og menningar- og vísindastarfsemi.

OK.

XC leggur áherslu á að íslenskt samfélag er fjölmenningarsamfélag og telur menningarlíf landsmanna blómgast mest þegar áhrif menningararfsins, innflytjenda og alþjóðlegrar menningar, eru gagnkvæm og óheft.

Þetta hefur gefist svo vel í nágrannalöndunum. hehe.

XC telur íslensku vera lykil að þátttöku í samfélaginu og tryggja beri öllum sem þess þurfa lágmarksfærni í tungumálinu. Menntakerfið gegnir þar lykilhlutverki.

No shit?

XC vill stuðla að öflugri menningar- og listastarfsemi sem einni af mikilvægum forsendum lífsgæða í nútímasamfélagi.

Það kemur af sjálfu sér. Ég veit allt um það. Það er eðli málsins.

10. Utanríkismál
XC leggur áherslu á sjálfsákvörðunarrétt þjóða og telur Sameinuðu þjóðirnar heppilegasta vettvanginn fyrir friðsamlegar lausnir í milliríkjadeilum.

Sem koma okkur oftast ekkert við.

Ákvarðanir um framsal á fullveldi þjóðarinnar skulu ávallt teknar í þjóðaratkvæðagreiðslu. XC telur að við núverandi aðstæður sé hagsmunum Íslands best borgið utan ESB en leggur áherslu á að samningaviðræðunum verði lokið án tafar og niðurstaðan fari í þjóðaratkvæðagreiðslu. XC mun virða niðurstöðu þjóðaratkvæðagreiðslunnar. XC vill leggja áherslu á náið samstarf við Norðurlöndin á sviði utanríkisþjónustu og þróunaraðstoðar.

OK.

XC berst fyrir beinum öflugum stuðningi við fátækar þjóðir heims og beitir sér fyrir því að varið verði a.m.k. einu prósenti af þjóðartekjum til efnahagslega og félagslega sjálfbærrar þróunaraðstoðar.

Við erum á góðri leið með að verða fátækasta þjóðin. Við skulum ekki breiða þann boðskap út þá.

Sérstakur skattur (Tobin skattur) verði lagður á fjármagnsflutninga milli landa til að draga úr óstöðugleika af völdum spákaupmennsku.

Ég sé fyrir mér vesen af þessu.

Skatturinn verði m.a. notaður til að fjármagna þróunaraðstoð.

? Ha? Og svo senda þau meira fé úr landi? Eins og við þurfum það.

XC er andsnúin landakaupum erlendra auðhringja og spákaupmennsku þeirra og tilburðum til einokunar á hráefnismörkuðum heimsins. XC er andvíg kaupum erlendra auðhringja, sér í lagi á landi fátækra þjóða, sem leiða mun til samþjöppunar og fákeppni í landbúnaðarframleiðslu heimsins og grafa undan möguleikum fátækra landa til að brauðfæða sig þegar til lengri tíma er litið.

Það kemur annað hljóð í skrokkinn þegar erlendu auðhringarnir mýkja þau upp með nokkrum utanlandsferðum með innifalinni risnu.

En hvað um það:

Þetta er mikið draumórafólk, vel til vinstri, með eina eða tvær góðar hugmyndir, sem verða auðvitað það eina sem þau ná aldrei að koma í gegn. Bara vondu hugmyndunum.

Ég mun ekki kjósa þau, það er ljóst mál.

Ég mun kynna fleiri nýja flokka eftir því sem ég rek augun í þá.